Japon otomotiv devi Nissan, küresel ölçekte yaşadığı mali sıkıntılar nedeniyle büyük bir yeniden yapılanma sürecine giriyor. Şirket, maliyetleri düşürmek amacıyla 10 binden fazla çalışanını işten çıkaracağını açıkladı. Karar, hem üretim hem de satış operasyonlarını doğrudan etkileyecek.
Nissan, Küresel Yeniden Yapılanma Sürecine Giriyor
Otomotiv sektöründeki sert rekabet, pandemi sonrası toparlanma sürecindeki belirsizlikler ve elektrikli araçlara geçişin yarattığı yapısal zorluklar, Nissan’ı radikal kararlar almaya itti. Şirket, 2025 yılı içinde 10 binden fazla çalışanı işten çıkarma planını devreye alacağını duyurdu.
Kararın ardında yatan temel nedenler arasında:
- Satışlardaki düşüş
- Artan üretim maliyetleri
- Kur dalgalanmaları
- Çin pazarındaki gerileme
- Elektrikli araç dönüşümündeki yavaş adaptasyon
gibi kritik unsurlar yer alıyor.
İşten Çıkarmalar Hangi Bölgeleri Etkileyecek?
Şirket yetkilileri, işten çıkarmaların ağırlıklı olarak Hindistan, Meksika, İspanya ve Japonya gibi üretim üslerinde yoğunlaşacağını açıkladı. Nissan’ın küresel çapta yaklaşık 130 bin çalışanı bulunuyor. Planlanan işten çıkarmalar, toplam iş gücünün yaklaşık %8’ine denk geliyor.
Ayrıca bazı montaj hatlarının kapatılması, vardiya sistemlerinin azaltılması ve belirli bölgelerde yeni işe alımların tamamen durdurulması da planlar arasında.
Nissan’ın Mali Performansında Sert Düşüş
Nissan, son açıklanan çeyreklik mali verilerde ciddi bir gelir düşüşü yaşadı. Şirketin net kârı önceki yılın aynı dönemine göre %30 oranında geriledi. Satış hacmindeki azalma ve özellikle Avrupa ile Çin pazarında yaşanan talep daralması bu düşüşte belirleyici oldu.
Özellikle içten yanmalı motorlara dayalı üretim modelleriyle bilinen Nissan, elektrikli araç segmentinde rakiplerine kıyasla daha yavaş bir geçiş süreci yürüttüğü için yeni nesil araçlarda yeterli pazar payını elde edemedi.
Elektrikli Araç Dönüşümünde Geride Kaldı
Nissan, aslında elektrikli araç pazarının öncülerinden biri olarak Nissan Leaf modeliyle yıllar önce dikkat çekmişti. Ancak bu avantaj, rakip markaların agresif yatırım politikaları karşısında zamanla eridi. Özellikle:
- Tesla
- BYD
- Hyundai
- Volkswagen
gibi markalarla rekabet edemeyen Nissan, yeni nesil batarya teknolojileri ve dijital entegrasyon konusunda da geride kaldı.
Yeni dönemde Nissan’ın stratejik önceliği, dijitalleşme, yeni platform yatırımları ve batarya teknolojilerine yatırım olacak. Ancak bu geçiş sürecinin finansal yükünü hafifletmek amacıyla personel sayısında ciddi kesintiye gidiliyor.
Tedarik Zinciri ve Üretim Planlaması Yeniden Yapılanıyor
İşten çıkarma kararları, sadece maliyet tasarrufu değil, aynı zamanda üretim planlamasında radikal değişiklikler anlamına da geliyor. Nissan, bazı modellerin üretimini durdurmayı, bazılarını ise dış ortaklarla iş birliği içinde üretmeyi değerlendiriyor.
Ayrıca şirketin Japonya’daki bazı tesislerinde robotik otomasyon sistemlerinin devreye alınması planlanıyor. Bu dönüşüm, uzun vadede daha az insan gücüyle daha fazla verimlilik hedefliyor.
Sendikalar ve Çalışanlardan Sert Tepki
Nissan’ın bu kararları, özellikle Japonya ve Avrupa’daki sendikaların sert tepkisine yol açtı. Çalışanlar, şirketin “maliyet düşürme” adı altında sosyal sorumluluk ilkesinden uzaklaştığını savunuyor.
Sendikalar, işten çıkarmaların şeffaf ve adil yürütülmesi gerektiğini belirterek, şu taleplerde bulunuyor:
- İşten çıkarılacak çalışanlara kıdem tazminatı ve geçiş destek programı sağlanması
- Alternatif pozisyonlarda değerlendirme süreçlerinin işletilmesi
- Sendikalarla müzakere edilmeden karar alınmaması
Bu süreçte sosyal huzursuzluk ve iş bırakma eylemlerinin yaşanması da ihtimaller arasında değerlendiriliyor.
Nissan’ın Geleceği Nasıl Şekillenecek?
Şirketin üst düzey yöneticileri, alınan kararların “acı ama gerekli” olduğunu savunuyor. Nissan, 2026 yılına kadar 20’den fazla yeni model piyasaya sürmeyi ve elektrikli araç pazarında yeniden liderliğe oynamayı hedefliyor. Bu hedefler doğrultusunda:
- Ar-Ge yatırımları artırılacak
- Yeni iş birlikleri kurulacak
- Eskiyen üretim hatları modernize edilecek
- Daha çevreci ve düşük maliyetli üretim süreçleri geliştirilecek
Ancak kısa vadede şirketin küçülmeye ve operasyonel riskleri minimize etmeye odaklandığı görülüyor. Otomotiv dünyasında rekabetin bu kadar yoğunlaştığı bir dönemde Nissan’ın bu yeniden yapılanma sürecinden nasıl çıkacağı merakla takip ediliyor.
